Συν-Ένα

Σοφία Καστανίδου

Διαβάζοντας το ερώτημα του τικάναμεστο καρτέλ, και τι μας έκανε το καρτέλ, αρχικά η αυθόρμητη και χωρίς πολύ σκέψηαπάντηση ήταν ότι «κάναμε και κάνουμε πολύ ωραία πράγματα στα καρτέλ, περνάωπάρα πολύ καλά μαθαίνοντας μαζί με άλλους καισυνήθως περιμένω πως και πως τις συναντήσεις των καρτέλ».Εξάλλου αυτό επικυρώνεται απότο γεγονός ότι όλα τα χρόνια, σχεδόν από την αρχή της συμμετοχής μου στην Α.Κ.Σπ.Α και μετά στην Ελληνική Εταιρεία, ως επί το πλείστονσυμμετέχω τουλάχιστον σε 2-3 καρτέλ στην ίδια περίοδο. Θα δήλωναξεκάθαρα ότι το καρτέλ είναι εξαιρετικά ωφέλιμο γιατί μου έμαθε πολλά και εξακολουθεί να μου μαθαίνει,μου προσφέρει όλο και περισσότερες γνώσεις, και ότι είναιπολύ ευχάριστο γιατί εκπληρώνει την επιθυμία του να προσεγγίσωτην ψυχαναλυτική γνώση, και μάλιστα μαζί με άλλους.Όμως, εφόσον τα ερωτήματα ανοίγονται σε πολλά επίπεδα,θέλησα να μάθω περεταίρω τι είναι αυτό που κάνω στα καρτέλ και τι είναι αυτό εν τέλει που κάνει τόσο καλό,αλλά και ικανοποιεί.

Ένα καρτέλ συγκροτείται γύρω από ένα θέμα, κοινού ενδιαφέροντος για κάποιους, που όμως γεννά ξεχωριστά, ιδιαίτεραερωτήματα στον καθένακαι απασχολεί το κάθε μέλος του καρτέλ με έναν ειδικό και διαφορετικό τρόπο.Είναι το ατομικόερώτημα που κινητοποιεί τον καθένανα εργαστείπάνω σε αυτό στην ομάδα ενός καρτέλ. Εδώ έχουμε το ασύμβατο της υποκειμενικής γνώσης που επεξεργάζεται ομαδικά με σκοπό την μετάδοση της ψυχαναλυτικής γνώσης σε συλλογικό επίπεδο. Αυτό είναι το πρόβλημα που ο Λακάν προσπάθησε να διευθετήσει με την ιδέα των καρτέλ στη Σχολή του.

Η ψυχαναλυτική γνώση εφόσον δεν είναι αμιγώς αντικειμενική, δεν υπάρχει συλλογική εκφορά, εφόσον δεν υπάρχει συλλογικό υποκείμενο, πρόκειται για γνώσηυποκειμενική. Το κάθε μέλος του καρτέλ παράγει ένα μοναδικό προϊόν από τηνεργασία του. Ένα προϊόν που θα προκύψει από την επεξεργασία του ιδιάζοντος ερωτήματος του.«Πρόκειται για το προϊόν επεξεργασίας του σημείου μη-γνώσης (non-savoir) του καθενός» μας λέει ο κ. R. Blanchetστο κείμενό του«Ο κόμβος του καρτέλ».

Ο +1 είναι αυτός που ενθαρρύνει αυτή την εργασία στο καρτέλ και προκαλεί την μεταβίβαση εργασίας. Η μεταβίβαση εργασίαςείναι παράδοξη και δεν είναι αυτονόητη, εφόσον η μεταβίβαση είναι η αγάπη για την γνώση και όχι η επεξεργασία της γνώσης, όπως μας επισημαίνει ο κ. R.Blanchetστο κείμενό του. Δεν είναι βέβαιο ότι θα παραχθεί, ούτε είναι δεδομένη, όμως το καρτέλ στοχεύει σε αυτήν και ο σκοπός του οφείλει να είναι η παραγωγή της.Η ιδιαίτερη υποχρέωση του +1 είναι να την υποστηρίξει, να προτρέπει την μετατροπή της αγάπης για γνώση, σε αγάπη για επεξεργασία της μη-γνώσης.

Το καρτέλ είναι ζωντανό και κατά την διάρκειά του, δια μέσου της ανταλλαγής των ερωτημάτων και της επεξεργασίας τους, αλλά και των πληροφοριών που προκύπτουν,  αναδύονται επιπλέον νέα ερωτήματα συνεπώς και επιθυμία για νέες αναζητήσεις. Το πεδίο για πιο πλούσια παραγωγή επεξεργασίας της μη-γνώσηςανοίγεται στο διηνεκές. Εξ’ ου και πόσο ωφέλιμη είναι η περιορισμένη διάρκεια των εργασιών των καρτέλ που αφήνει ανοιχτά ερωτήματα και διατηρεί την έλλειψη στη γνώση, εφαλτήριο για περαιτέρωκαινούργιες επεξεργασίες, με άλλους, σε επόμενα καρτέλ.

Το καρτέλ ως τόπος παραγωγής προϊόντωνεπεξεργασίας μη-γνώσης, ελλείματος γνώσης, προσφέρει ικανοποίησηγνώσης. Γιαυτό περνάμε καλά στα καρτέλ, γιατί υπάρχει η ικανοποίηση της γνώσης. Είναι όμως μια πρόσκαιρη ικανοποίηση που δεν πληρείται, μια ικανοποίησηπροσωρινή. Γιαυτό περιμένουμε πως και πως τις συναντήσεις των καρτέλ, για να μάθουμεκάτι επιπλέον, συνεπώς επιπλέον ικανοποίηση. Πρόκειται για μία γνώση μη προκατασκευασμένη, μη προκαθορισμένη, είναι μια γνώση που παράγεται και αυτό είναι το στοίχημα για ένα καρτέλ κάθε φορά, να τεθούν τα μέλη εν έργω. Να μπορέσουμε να στρωθούμε στη δουλειά για να αποκτήσουμε κάτι ακόμα από αυτή τη γνώση που είναι συνυφασμένη με την επιθυμία του αναλυτή, ώστε να συμβάλλουμε στην διάδοση της.

Χαρά και εργασία θα λέγαμε λοιπόν.